• Nghệ thuật > Văn học

BIỂN VÀ NHỮNG BIẾN HÌNH KÝ HIỆU TRONG THƠ

Là một quốc gia thuộc bán đảo Đông Dương nằm bên bờ Thái Bình Dương, Việt Nam, theo cách nói gần đây là một “cường quốc biển” với chỉ số chiều dài hơn 3000km. Trên dải đất ba ngàn cây số biển từ Trà Cổ - Móng Cái, Quảng Ninh đến Hà Tiên ấy, cộng đồng người Việt đã tồn tại, sinh trưởng cùng thủy triều lên xuống, mưa nắng ngày đêm, có lúc thì trời yên biển lặng, nhưng lúc khác lại sóng lớn gió to… Song song với chỉ số chiều dài biển Đông là dải đất duyên hải trải dài Bắc - Trung - Nam. Có thể phác thảo dáng hình đất nước Việt Nam qua câu thơ của Thanh Thảo: “Tổ quốc kiên trì nhoài ra phía biển”.

CẢM THỨC LƯU LẠC TRONG SÁNG TÁC CỦA BỐN NHÀ VĂN NAM BỘ

Lưu lạc được hiểu là con người bởi một lý do nào đó bị bứng ra, tách khỏi nơi quen thuộc, bị ném vào một không gian sống mới mẻ, xa lạ, thấy mình đơn chiếc, lạc lõng giữa biển đời mênh mông. Đó không chỉ là những cảm giác tồn tại dưới dạng những rung động riêng lẻ, thoáng qua; hay những cảm xúc xuất hiện khi có sự tác động của thế giới khách quan vào con người; mà là dạng tâm trạng tương đối ổn định, thường trực, ám ảnh và chi phối cuộc sống con người ở nhiều phương diện. Lưu lạc đã trở thành cảm thức, một mặt là thuộc tính cố hữu, khi con người chưa bị ràng buộc vào mối quan hệ xã hội; mặt khác là một ý niệm có tính ổn định trong nhận thức của con người, nhất là khi con người va đập với mọi khổ đau, phi lý của cuộc đời.

ĐẠM PHƯƠNG NỮ SỬ VÀ ÁNH XẠ TƯ TƯỞNG NỮ QUYỀN

Một viên ngọc sáng trong lịch sử nữ quyền của phụ nữ Việt Nam lâu nay bị lớp bụi thời gian che phủ vừa được phủi. Và hôm nay chúng ta đang lau chùi với ý thức trả lại cho viên ngọc ấy vẻ đẹp và ánh sáng thực của nó. Đó là trường hợp nữ sĩ Đạm Phương - người phụ nữ có đóng góp rất lớn trên phương diện văn hóa dân tộc trong vài ba thập niên đầu TK XX.